Depressie kan op veel verschillende manieren behandeld worden.Stuk voor stuk zijn de behandelingen evidence based en min of meer effectief. Helaas is het onduidelijk in welk geval de ene therapie wel werkt en de andere niet. Betere typering van de depressie en van de patiënt, maakt gerichte behandeling mogelijk. Onderzoek naar bijzonder kenmerken zal depressiebehandeling effectiever maken. Dat is de centrale lijn van de inaugurale rede van prof. dr. Frenk Peeters bij de aanvaarding van zijn leerstoel 'Behandeling van stemmingsstoornissen'

Stemmingsstoornissen is een verzamelnaam voor psychische aandoeningen waarbij de gemoedstoestand ziekelijk is verstoord of niet past bij de situatie waarin iemand verkeert. Een verstoorde stemming betekent niet altijd dat er een depressie is maar kan ook een manie zijn waarbij de patiënt niet passend uitgelaten is of ongeremd. Depressie is wel het meest voorkomende stemmingsprobleem en geeft ook de meeste ziektelast voor de patiënt.

Typologie

Depressie is een containerbegrip. Het kent een  grote diversiteit aan klachten en kenmerken. De bepaling of en welke behandeling passend is, heeft vaak meer te maken met het behandelarsenaal of voorkeur van de therapeut dan met de kenmerken van de patiënt. De leerstoel van Peeters is gericht op het bouwen van modellen die uitkomsten van behandelingen beter voorspellen. Door vooraf beter inzicht te hebben in de typische kenmerken van de patiënt kan  een veel beter op de patiënt afgestemde behandeling gestart worden. De effectiviteit van de behandeling zal daardoor enorm toenemen. “Nu hebben we nog onvoldoende zicht op welke kenmerken echt van belang zijn. We weten bijvoorbeeld wel dat het geslacht of leeftijd iets zegt over de meest passende behandeling, maar dat zijn nog steeds behoorlijk grove criteria. Dat moet scherper”, aldus Peeters.

Bord spaghetti

De vergelijking die Peeters graag gebruikt, is die van een bord spaghetti. Ergens in dat bord, en per bord verschillend, ligt een streng spaghetti die je moet hebben. “Nu husselen we het bord door elkaar en er verandert van alles. We rommelen in het hele systeem en herschikken de spaghetti maar we weten niet wat er precies veranderd is. Zo is het ook met allerlei depressiebehandelingen. Er zijn allerlei therapieën die een heel systeem overhoop halen. Wat zou het mooi zijn als we de juiste streng  weten te vinden en veel gerichter kunnen behandelen en niet het hele bord overhoop hoeven te halen”, aldus Peeters. 

Snotneus

De titel van de inaugurele reden is 'De snotneus van de psychiatrie'0. Dit slaat op de vraag of de depressie ook besmettelijk is. Is het zo dat depressie makkelijk doorgegeven kan worden? Er lijkt wel een erfelijke component aan de depressie te zitten omdat het in bepaalde families vaker voorkomt, maar dat kan ook verklaard worden doordat men opgroeit in een omgeving die een depressie bevordert. Ook slaat de titel op het soms badinerende  beschouwen van een depressie. Peeters: “Ook in de gezondheidszorg wordt een depressie wel beoordeeld als 'gaat vanzelf over' en 'geen aandacht aan besteden' terwijl een depressie een enorme lijdensdruk met zich meebrengt. Niet iets om zomaar weg te wuiven.”

De inaugurale rede werd afgelopen 19 juni uitgesproken bij de aanvaarding van de leerstoel 'Behandeling van stemmingsstoornissen'.

Bron: MUMC

Lees meer >>