Maar liefst een derde van het verzuim heeft een psychische oorzaak. Als het gaat om werkgerelateerde oorzaken, dan heeft psychisch verzuim vooral te maken met psychosociale arbeidsbelasting (PSA). PSA is al jaren één van de belangrijkste arbeidsrisico’s. Wat is psychosociale arbeidsbelasting precies en wat kunt u eraan doen?

Wat is psychosociale arbeidsbelasting (PSA)?
De meeste mensen brengen veel tijd door op het werk. De omgang met collega’s, leidinggevenden en cliënten kan veel invloed hebben op hoe iemand zich voelt. Zeker als er sprake is van pesten, agressie en geweld, discriminatie of seksuele intimidatie. Het zijn allemaal vormen van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). PSA kan ingrijpende gevolgen hebben; mensen kunnen er letterlijk ziek van worden. Ook werkstress – verantwoordelijk voor een kwart van het psychisch verzuim – valt onder de noemer psychosociale arbeidsbelasting.

Als werkgever bent u verplicht grensoverschrijdend gedrag, werkdruk en werkstress te voorkomen. De aanpak op ongewenste situaties, zoals pesten of discriminatie, legt u vast in een wettelijk verplicht PSA-beleid. U kunt het beleid zelf vormgeven, of opstellen in samenwerking met een externe bedrijfsmaatschappelijk werker. Hierover leest u verderop in dit artikel meer.

Pesten op het werk
Volgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft maar liefst 1 op de 10 werknemers te maken met pestgedrag. Voorbeelden van pestgedrag zijn het laten uitvoeren van onzinnige taken, negeren en buitensluiten, imiteren en belachelijk maken, intimidatie en agressie, en roddelen.

Werknemers die het mikpunt zijn van pesterijen krijgen vaak minder zelfvertrouwen en komen in een sociaal isolement terecht. De persoonlijke waardigheid en mentale integriteit van werknemers raken beschadigd. Ze kunnen slaapproblemen ontwikkelen en de productiviteit gaat achteruit. Uiteindelijk melden ze zich ziek en de spanning kan er uiteindelijk toe leiden dat de werknemer uitvalt met een burn-out. Een werknemer met een burn-out is gemiddeld 8 maanden niet inzetbaar. Al met al kan pesten dus grote gevolgen hebben voor uw werknemer en uw bedrijf.

Discriminatie, waaronder seksuele intimidatie
Volgens de wet mag er in werksituaties geen ongeoorloofd onderscheid worden gemaakt. Maar van alle discriminatieklachten die het College voor de Rechten van de Mens binnenkrijgt, heeft meer dan de helft te maken met de werkomgeving. Werkgevers zijn verplicht de risico’s van discriminatie op de werkvloer in kaart te brengen en moeten zo nodig een plan maken om het te voorkomen.

Seksuele intimidatie op het werk is elke vorm van seksuele toenadering, verzoeken om seksuele gunsten of ander seksueel getint gedrag (verbaal, nonverbaal of fysiek) in de werkomgeving, die als ongewenst worden ervaren.

De gevolgen van discriminatie en seksuele intimidatie zijn vergelijkbaar met die van pesten. De persoonlijke waardigheid en mentale integriteit raken beschadigd. De werknemers kunnen slaapproblemen ontwikkelen en de productiviteit gaat achteruit. Uiteindelijk melden ze zich ziek en kunnen ze zelfs arbeidsongeschikt raken.

Agressie en geweld
Eén op de vier werknemers krijgt te maken met intimiderend gedrag. Van klanten en leveranciers tot collega's en leidinggevenden. Het gaat daarbij om beledigingen, bedreigingen, pesterijen en zelfs gewelddadig gedrag.

Een veilig en vertrouwd gevoel is belangrijk. Het heeft een direct, positief effect op de prestaties en het verzuim van werknemers. U kunt verzuim voorkomen door uw werknemers te leren beter om te gaan met agressie en geweld.

Werkdruk
Werkstress is beroepsziekte nummer 1. Van het langdurend psychisch verzuim (>6 weken), valt een kwart van de werknemers uit door stress. Dit aandeel stijgt al jaren. Verzuim door stress en psychische klachten is te voorkomen, door vroegtijdig de signalen te herkennen en aan te pakken.

Onderzoek toont aan dat het verlagen van de werkdruk geen burn-out voorkomt. Om werkstress te verminderen, is het van belang om in te zetten op waar werknemers energie van krijgen. Deze energiebronnen zorgen ervoor dat de werknemer beter met de ervaren werkdruk en werkstress omgaat. U leest er hier meer over.

PSA-beleid
Met al deze thema's kunt u preventief aan de slag door een duidelijk PSA-beleid op te stellen binnen uw bedrijf. Een PSA-beleid voorkomt verzuim en zorgt ervoor dat werknemers met plezier aan het werk kunnen én blijven. Vanuit de huidige Arbowet bent u als werkgever verplicht om aandacht te besteden aan PSA.

Voor het opstellen van een effectief PSA-beleid brengt u eerst de oorzaken van arbeidsbelasting in kaart. Dit kunt u doen met een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Vervolgens stelt u een protocol op voor ongewenste omgangsvormen, een klachtenregeling en benoemt u een klachtencommissie. Ook benoemt u een interne of externe vertrouwenspersoon.

Vertrouwenspersoon
Neerbuigende opmerkingen, agressie, pesten. Zoals u heeft kunnen lezen, zijn het problemen die in elke organisatie kunnen voorkomen. Een melding van ongewenste omgangsvormen moet u als werkgever altijd serieus nemen, hoewel het voor een slachtoffer lastig kan zijn open over de problemen te praten. Een vertrouwenspersoon verlaagt de drempel voor het aankaarten van problemen. Zo werkt u aan een goede werksfeer en houdt u uw mensen duurzaam inzetbaar.

Klachtencommissie
Als onderdeel van het PSA-beleid moeten bedrijven de mogelijkheid bieden een klacht in te dienen bij een klachtencommissie. De klachtencommissie adviseert uw organisatie over de te nemen maatregelen bij een specifieke klacht. De commissie kan u ook adviseren over uw PSA-beleid. De uiteindelijke beslissing of uitvoering van de maatregel is de verantwoordelijkheid van u als werkgever. Het gaat om de inzetbaarheid van uw mensen.

Bron: arboned.nl

Lees meer >>