Nederlanders hebben, op Canadezen na, de grootste kans om getraumatiseerd te raken. Dat blijkt uit een internationale vergelijking tussen 24 landen. Het risico op een post traumatische stress stoornis (ptss) blijkt niet alleen te worden bepaald door blootstelling aan heftige gebeurtenissen, maar ook door het land waar je woont.

Tegen alle verwachtingen in is het effect van ingrijpende gebeurtenissen het grootst in zeer welvarende naties. Nederlanders, Australiërs en Nieuw Zeelanders hebben zelfs drie keer zoveel kans op ptss als Mexicanen, Colombianen en Israëliërs. De studie wordt morgen gepubliceerd in het British Journal of Psychiatry.

Dat er grote verschillen zijn tussen landen als het gaat om ptss, is bekend. In Nederland krijgt 7 procent van de bevolking een trauma. In China en Irak is dat achtereenvolgens 0,3 en 2,5 procent. Dat juist veel landen waar het goed toeven is zo hoog scoren, is nieuw. 'Daar hakt het er blijkbaar extra hard in áls het een keer mis gaat', aldus onderzoeker en trauma-expert Michel Dückers die dat de 'kwetsbaarheidsparadox' noemt.

Kwetsbaar
Het risico op trauma verschilt per individu. Vrouwen hebben een twee keer zo grote kans. Wie uit een lager sociaal-economisch milieu komt, is ook kwetsbaarder. Terwijl een goed sociaal vangnet juist beschermend werkt. 'Maar deze studie benadrukt dat er ook cultuur- en landkenmerken zijn die een rol spelen', aldus Dückers. 'Dat is nieuw.'

De studie biedt geen verklaring waarom burgers in veel welvarende landen juist kwetsbaarder zijn voor tegenspoed. 'Wat we wel zien, is dat de minder kwetsbare naties erg individualistisch zijn. Het ontbreekt mensen mogelijk aan sociale steun. Het zijn ook landen waar mensen hoge eisen aan zichzelf stellen en dus sneller mislukken en dan de oorzaak buiten zichzelf zoeken. Maar dat is speculatie', aldus de onderzoeker.

Cultuurgebonden sociale constructies
Overigens zijn er ook welvarende landen, zoals Duitsland en Japan, waar ptss niet rond de 7 procent schommelt, zoals in Nederland en de VS, maar rond de 1,5 procent. Vermoedelijk speelt het stigma op psychische aandoeningen een rol waardoor mensen zich in interviews op de vlakte houden over hun klachten. 'Je zou willen dat je psychische stoornissen objectief kunt meten, maar het zijn cultuurgebonden sociale constructies. Maar in landen als Nederland lijken mensen eerder geneigd hun psychische klachten terug te voeren op het verlies van een dierbare of een ongeluk', aldus Dückers.

Bij depressie zagen de onderzoekers ook een kwetsbaarheidsparadox, net als bij ptss. Mogelijk leidt het zorgaanbod tot meer diagnoses. 'Nederland is gevoelig voor traumagerelateerde problemen en er is, toevallig of niet, ook veel zorgaanbod om daarop in te spelen', aldus Dückers.

Kolonel-arts en psychiater Eric Vermetten vindt het een interessante studie die tegen alle intuïtie in gaat. Hij vraagt zich wel af of met de interviews precies in kaart is gebracht in hoeverre mensen traumatische dingen hebben meegemaakt.

Bron: volkskrant.nl

Lees meer >>