Vrouwen die antidepressiva gebruiken tijdens de zwangerschap hebben mogelijk een verhoogde kans op een kind met autisme. Dat schrijven Canadese onderzoekers vandaag in vakblad JAMA Pediatrics.

Van alle geboren kinderen heeft ongeveer 1 op de 140 een stoornis in het autistische spectrum. Bij kinderen van vrouwen die gedurende het tweede of derde trimester van hun zwangerschap bepaalde antidepressiva (SSRI's) slikten is dat er 1 op de 80. Gebruik van antidepressiva tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap levert geen verhoogd risico op.

De onderzoekers van de universiteit van Montréal kwamen tot deze conclusies na analyse van de medische gegevens van ruim 145 duizend Canadese kinderen tussen 1998 en 2009.

Wake-upcall
Aartjan Beekman, hoogleraar psychiatrie bij het VUmc, die niet bij de omvangrijke studie was betrokken, noemt de conclusie een 'wake-upcall'. 'Wij behandelaars zijn heus niet naïef, de jaren dat we dachten dat SSRI's onschuldige middelen waren, liggen ver achter ons. Maar dit is weer een bewijs dat deze middelen ingrijpende bijwerkingen kunnen hebben.'

Volgens Beekman, werkzaam als psychiater op een stemmingspolikliniek van GGZ ingeest in Amsterdam, moet elke psychiater deze informatie betrekken bij een gesprek met een patiënte die zwanger is of wil worden. Hij voert regelmatig lastige gesprekken met zijn vrouwelijke patiënten over de vraag of zij antidepressiva moeten blijken slikken.

Geen eenduidig advies
'Het probleem is dat je op basis van deze studie geen eenduidig advies kunt geven aan patiënten die zwanger zijn of willen worden. Wij hebben het verlossende antwoord ook niet. Het is telkens een kosten-batenanalyse en een beslissing die je als behandelaar en patiënt samen neemt. Ik ben geen voorstander van het doorslikken van medicatie tijdens de zwangerschap, maar stoppen kan ook nadelige gevolgen hebben die soms nog groter kunnen zijn.

Dat schrijven ook de Canadese onderzoekers in hun publicatie. Een depressieve moeder heeft een hoge concentratie stresshormonen in haar lichaam: dat kan de ontwikkeling van de baby zowel op lichamelijk als cognitief vlak negatief beïnvloeden. In sommige gevallen is doorslikken dus juist te verkiezen. Maar niemand weet in welke.

Kans
Van de twaalf extra gevallen van autisme uit het onderzoek op een groep van 2.532 kinderen die in het tweede en derde trimester van de zwangerschap aan antidepressiva werden blootgesteld, is natuurlijk niet te zeggen dat ze niet autistisch zouden zijn geweest als hun moeder geen SSRI had genomen, stellen de onderzoekers.

De kans op een kind met autisme is ook met blootstelling aan een SSRI nog altijd klein, nuanceert Beekman de uitkomst van de studie. 'En we weten hiermee nog niets over de werking of het mechanisme erachter. Maar autisme is niet niks, zegt de psychiater. 'De blootstelling van het ongeboren kind aan SSRI's kan hét verschil tussen wel of geen autisme zijn.'

Bron: De Volkskrant

Lees meer >>